
wyspecjalizowani pracownicy (technicy, ekonomiści, inżynierowie,
menadżerowie). Przy czym Daniel Bell wskazywał, iż najważniejszym
elementem charakteryzującym nową cywilizację, jest wzrost znaczenia
wiedzy teoretycznej oraz przejście od produkcji towarowej do
przetwarzania informacji. Społeczeństwo postindustrialne oparte jest na
wiedzy i produkuję wiedzę. Kładzie nacisk na rozwój nauki, inżynierii i
edukacji. Edukacja zapewnia podstawową wiedzę naukowcom,
inżynierom i politycznym decydentom w świecie coraz bardziej
sterowanym technologicznie
9
.
Na początku lat osiemdziesiątych inny badacz John Naisbitt
wprowadził pojęcie megatrendów na określenie uniwersalnych i
podstawowych tendencji rozwojowych, które mają decydować o kształcie
nadchodzącej przyszłości. Wskazał na dziesięć najważniejszych, według
niego, kierunków zmieniających życie społeczne na przełomie XX i XXI
w.: 1) przechodzenie od społeczeństwa przemysłowego do społeczeństwa
informacyjnego; 2) odchodzenie od technologii narzuconej do
zhumanizowanej; 3) przeorientowywanie gospodarki narodowej na
gospodarkę globalną; 4) przeorientowywanie się z myślenia i planowania
krótkoterminowego na długoterminowe; 5) przechodzenie od
centralizacji do decentralizacji; 6) odchodzenie od pomocy
instytucjonalnej do samopomocy; 7) odchodzenie od demokracji
reprezentatywnej do demokracji uczestniczącej; 8) przechodzenie od
rozwiązań hierarchicznych do sieciowych; 9) kształtowanie nowego
układu: z Północy na Południe; 10) przechodzenie od wyboru prostego
„albo-albo” do wyboru możliwości
10
. Pod koniec lat osiemdziesiątych
Ronald Robertson upowszechnił w naukach społecznych pojęcie
globalizacji, które szybko stało się podstawową kategorią analizy zmian
cywilizacyjnych i główną ideą pozwalającą zrozumieć kształtowanie się
nowego, wspólnego wszystkim ludziom społeczeństwa. Robertson pisząc,
iż globalizacja to procesy, które czynią świat jednym podkreślał, iż istota
nowej jakości życia związana jest właśnie z procesami globalizacji
stanowiącymi kompleksową interpenetrację globalnych, narodowych,
lokalnych i indywidualnych aspektów życia społecznego
11
. Nawiązując
do prac Robertsona przez pojęcie globalizacji rozumie się najczęściej
proces zagęszczania i intensyfikowania powiązań i zależności
ekonomicznych, finansowych, politycznych, militarnych, kulturowych,
ideologicznych między społecznościami ludzkimi, co prowadzi do
9
D. Bell, Nadejście społeczeństwa postindustrialnego, Warszawa 1975, s. 19.
10
A. Chodubski, Założenia metodologiczne badania zjawisk i procesów globalnych, (w:)
Politologia w Polsce, pod red. T. Łoś-Nowak, Toruń 1998, s. 29.
11
R. Robertson, Globalization: social theory and global culture, Londyn 1992, s. 27.
Comentarios a estos manuales